Αναδιάρθρωση του Κώδικα Αυτοδιοίκησης στην Ελλάδα

Ο κ. Λιβάνιος δήλωσε ότι ο κύριος στόχος για τη σύνταξη του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης είναι η συγκέντρωση και η εκσυγχρονισμένη αναθεώρηση περισσότερων από χίλιους νόμους και άρθρα που ισχύουν πάνω από εξήντα χρόνια και πλέον δεν εξυπηρετούν τις σύγχρονες ανάγκες. Ο νέος Κώδικας στοχεύει να αποτελέσει ένα σύγχρονο εργαλείο που θα διευκολύνει τη λειτουργία των δήμων και των περιφερειών της χώρας, συμβάλλοντας παράλληλα στην επίλυση των ζητημάτων που προκαλούνται από την πολυνομία.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί πως με την εφαρμογή του νέου Κώδικα δεν προβλέπεται αλλαγή στα όρια ή στον αριθμό των δήμων και των περιφερειών.

Βασικές Αλλαγές του Νέου Κώδικα

Σύμφωνα με τον νέο Ενιαίο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, καταγράφονται εννέα θεματικές κατηγορίες που προγραμματίζουν αλλαγές. Αυτές οι κατηγορίες περιλαμβάνουν:

1. Εκλογική διαδικασία: Οι προτεινόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν:

– Τη δυνατότητα εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών με έναν γύρο εκλογών και σε μία μόνη Κυριακή.
– Δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τους εκλογείς, εφόσον το επιθυμούν.
– Δυνατότητα εκλογής συμβούλων χωρίς σταυρό προτίμησης (εφόσον το επιθυμούν οι συνδυασμοί), από 1 έως 3 δημοτικών συμβούλων και υποχρεωτικά 2 έως 3 στις περιφέρειες, ανάλογα με τον αριθμό των μελών του συλλογικού οργάνου.
– Κατάργηση δημοτικών ενοτήτων ως εκλογικών περιφερειών, καθιστώντας όλους τους δήμους ενιαία εκλογική περιφέρεια.
– Κατάργηση της δυνατότητας απόσπασης συμβούλων και υπηρεσιών στον τόπο εκλογής τους.
– Υλοποίηση επικαιροποίησης και απλοποίησης του ελέγχου νομιμότητας των οφειλετών.
– Ανασχεδιασμός του νομικού πλαισίου που σχετίζεται με τις εκλογικές δαπάνες και τη διεξαγωγή της προεκλογικής εκστρατείας, περιλαμβάνοντας την απλοποίηση τήρησης βιβλίων συνδυασμού και την επανακαθορισμένη έννοια των ανωτάτων ορίων δαπανών.

Ο νέος νόμος θα διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία σε όποιον εκλεγεί, με την κατανομή των 3/5 των εδρών σε δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, ενισχύοντας τη δημοκρατική νομιμοποίηση των δημάρχων και των περιφερειαρχών.

2. Διακυβέρνηση δήμων, περιφερειών και νομικών προσώπων: Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται η δυνατότητα συμβουλευτικού δημοτικού δημοψηφίσματος μέσω ηλεκτρονικών διαδικασιών.

3. Έλεγχος νομιμότητας: Θα ιδρυθεί Υπηρεσία Γενικής Εποπτείας Νομιμότητας ΟΤΑ με επικεφαλής τον Γενικό Επόπτη, με στόχο τον συντονισμό του ελέγχου και τη διασφάλιση της ομοιομορφίας του. Δημιουργούνται πειθαρχικά συμβούλια με εκπροσώπους του Υπουργείου Εσωτερικών και διεξάγεται έλεγχος στους αιρετούς, με τη δυνατότητα επιβολής αργίας σε περίπτωση κακουργήματος.

4. Καταστατική θέση αιρετών: Θα εισαχθεί επαγγελματικός ασυμβίβαστος για τους δημάρχους που λαμβάνουν αποδοχές ισάξιες με αυτές του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου.

5. Άσκηση αρμοδιοτήτων της αυτοδιοίκησης: Θα γίνει εξειδίκευση του τεκμηρίου διοίκησης υπέρ των ΟΤΑ με την εισαγωγή του τεκμηρίου της καθημερινότητας των κατοίκων.

6. Οικονομική διοίκηση: Δημιουργείται ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Κεντρικών Ηλεκτρονικών Πληρωμών που θα επιτρέπει στους δήμους τη διαχείριση των οικονομικών τους, προσφέροντας ασφάλεια και διαφάνεια στις συναλλαγές.

7. Χορήγηση επιδόματος γέννησης: Η δυνατότητα χορήγησης επιδόματος γέννησης από τους δήμους θα προβλέπεται για τους πρώτους και δεύτερους τοκετούς μόνιμων κατοίκων, υπό προϋποθέσεις που θα καθορίζονται από τα δημοτικά συμβούλια.

8. Κλειστά ακίνητα: Αναμένονται αλλαγές στον φόρο κλειστών ακινήτων, με θεσπίσεις σταθερού τέλους βάσει της επιφάνειας του ακινήτου, και κατάργηση ενός φόρου με αντάλλαγμα την ενίσχυση του Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης.

9. Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι – ΚΑΠ: Αναμένεται επαναπροσδιορισμός των ποσοστών των εσόδων δήμων και περιφερειών.

Το Υπουργείο στοχεύει να έχει ολοκληρώσει την ψήφιση του νέου νόμου για τη λειτουργία της Αυτοδιοίκησης, πριν από την αναστολή της Βουλής για τις θερινές διακοπές.