Η Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο

Η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ) παρουσιάστηκε σήμερα, μία πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και άλλα συναρμόδια Υπουργεία. Με αυτήν την πράξη, προσδιορίζεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) της Ελλάδας, θέτοντας για πρώτη φορά τους κανόνες οργάνωσης του θαλάσσιου χώρου.

Η ανάπτυξη του ΘΧΣ συνιστά μία σημαντική εξέλιξη για τη χώρα, καθώς παρέχει ένα ολιστικό πλαίσιο που εστιάζει στη βιωσιμότητα, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη της γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας. Ο σχεδιασμός αναγνωρίζει με σαφήνεια τις δυνατότητες ανθρώπινων δραστηριοτήτων στα θαλάσσια εδάφη, σεβόμενος ταυτόχρονα την επιτακτική ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.

Στρατηγική Προσέγγιση του ΘΧΣ

Κατά την εκπόνηση της ΕΧΣΘΧ, ελήφθησαν υπόψη ποικίλες παραμέτρους που συχνά είναι αντικρουόμενες, όπως κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές. Ο σχεδιασμός στόχο έχει να υπηρετήσει αλληλένδετους στόχους, όπως:

• Κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος
• Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη
• Προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, εστιάζοντας στις ενάλιες αρχαιότητες
• Βελτίωση της θαλάσσιας μεταφοράς
• Εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών αερίων και των υπεράκτιων αιολικών πάρκων
• Ενίσχυση διασυνοριακών υποδομών με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο ΘΧΣ συνδυάζει τις χερσαίες και θαλάσσιες δραστηριότητες και αναγνωρίζει τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους, επιδιώκοντας τη συναίνεση και τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων κατά τη διαδικασία δημιουργίας Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.

Βασικές Ερωτήσεις σχετικά με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό

Τι είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Ο ΘΧΣ αποτυπώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας, εστιάζοντας στην προστασία του περιβάλλοντος. Καθορίζει τη συμβατότητα και την παράλληλη ανάπτυξή τους, σε συμφωνία με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

Η διαδικασία αυτή, η οποία διέπεται από την οδηγία 2014/89/ΕΕ, ολοκληρώνει τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις μας, εισάγοντας τη βιώσιμη διαχείριση θαλάσσιων πόρων σε εθνικό επίπεδο, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Στόχοι και Δράσεις του ΘΧΣ

Ο κύριος στόχος του ΘΧΣ είναι η οργάνωση του θαλάσσιου χώρου, εξασφαλίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Ο σχεδιασμός σκόπευε να αποτυπώσει κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους για τη διαχείριση διαφόρων δραστηριοτήτων, όπως:

• Προστασία και βελτίωση του θαλάσσιου περιβάλλοντος
• Διαφύλαξη πολιτιστικής κληρονομιάς
• Ανάπτυξη θαλάσσιων μεταφορών
• Βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη
• Εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων
• Ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας

Επιπλέον, ο σχεδιασμός υπενθυμίζει την αναγκαιότητα της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ για την ανάπτυξη υποδομών κοινού ενδιαφέροντος.

Η Σημασία του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός δεν είναι απλώς μια οργανωτική διαδικασία, αλλά λειτουργεί ως οδικός χάρτης για την αξιοποίηση των θαλάσσιων πόρων της χώρας, ιδιαίτερα δεδομένων των μοναδικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών της Ελλάδας, όπως η μεγαλύτερη ακτογραμμή της ΕΕ και ο πλούτος των νησιών.

Ο ΘΧΣ συντάσσεται με σκοπό την ενίσχυση των γεωπολιτικών συμφερόντων της χώρας, παρέχοντας επίσημο πλαίσιο για την οριοθέτηση των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών και υφαλοκρηπίδων. Αυτή η στρατηγική αποτελεί μέρος των ευρωπαϊκών επιδιώξεων και ενσωματώνει τις προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης για βιώσιμη ανάπτυξη σε θάλασσα και στεριά.