21η Μαρτίου – Παγκόσμια Ημέρα των Δασών

Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με το ψήφισμά της A/67/437, καθόρισε την 21η Μαρτίου κάθε έτους ως Παγκόσμια Ημέρα των Δασών. Η επιλογή αυτής της ημερομηνίας δεν είναι τυχαία· συμπίπτει με την αρχή της άνοιξης στο βόρειο ημισφαίριο και την αρχή του φθινοπώρου στο νότιο ημισφαίριο, συμβολίζοντας έτσι τη σημασία των δασών για την οικολογία και τις κοινότητες σε όλο τον κόσμο.

Φέτος, το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Δασών 2025 είναι «Δάση και Τρόφιμα», αναγνωρίζοντας τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζουν τα δάση στην τροφή, τη διατροφή και τον βιοπορισμό των ανθρώπων. Τα δάση δεν προσφέρουν μόνο τροφή, καύσιμα, εισόδημα και απασχόληση, αλλά συμβάλλουν επίσης στη γονιμότητα του εδάφους, φιλοξενούν πληθώρα ειδών ζώων που ευνοούν την βιοποικιλότητα και λειτουργούν ως σημαντικοί επικονιαστές. Αυτή η ημέρα μας καλεί σε ενεργή δράση για την αξιοποίηση τεχνολογικών καινοτομιών προς όφελος των δασών μας, με σκοπό την καταπολέμηση της αποψίλωσης, της υποβάθμισης των οικοτόπων και της κλιματικής αλλαγής.

Σημαντικά μηνύματα από τη φετινή εκστρατεία περιλαμβάνουν τα εξής:

• Τα δάση παρέχουν τρόφιμα, φάρμακα και μέσα διαβίωσης σε εκατομμύρια ανθρώπους, με περισσότερους από 2 δισεκατομμύρια ανθρώπους να εξαρτώνται από το ξύλο και άλλα καύσιμα.
• Η γεωργία εξαρτάται από τα δάση, καθώς ενισχύουν τα αγροτικά εισοδήματα και συμβάλλουν στη βελτίωση της διατροφής και της ευημερίας.
• Τα δάση είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή νερού, εξασφαλίζοντας την ποιότητα και την ποσότητα του σημαντικού αυτού πόρου για τα οικοσυστήματα και την επισιτιστική ασφάλεια.
• Λειτουργούν ως δίχτυ ασφάλειας τροφίμων σε περιόδους κρίσης, προσφέροντας κρέας από άγρια ζώα που είναι πλούσια σε πρωτεϊνες και μικροθρεπτικά συστατικά.

Για τους κατοίκους των πόλεων, τα δάση είναι μια αξιόπιστη πηγή καθαρού αέρα και νερού. Είναι το πιο βιολογικά ποικιλόμορφο οικοσύστημα στη Γη, φιλοξενώντας πάνω από το 80% των χερσαίων ζώων, φυτών και εντόμων. Ωστόσο, παρά αυτά τα ανεκτίμητα οικολογικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη, η δασική κάλυψη καταστρέφεται με ρυθμούς ανησυχητικούς.

Η αειφόρος διαχείριση των δασών και η συνειδητή χρήση των πόρων τους είναι κρίσιμης σημασίας για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Τα δάση και τα δασικά εδάφη απορροφούν περισσότερους από ένα τρισεκατομμύριο τόνους διοξειδίου του άνθρακα, παίζοντας καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ρυθμίζοντας τις θερμοκρασίες στις αστικές περιοχές, με την ικανότητά τους να τις μειώνουν έως και 8°C.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων, τα δέντρα λειτουργούν ως φυσικά φράγματα κατά των πλημμυρών. Η δασική κάλυψη αποτρέπει την διάβρωση του εδάφους, διευκολύνοντας ταυτόχρονα την απορρόφηση του νερού. Σε ξηρές περιόδους, τα δάση ρυθμίζουν τη θερμοκρασία μέσω της διαδικασίας εξάτμισης. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι πάνω από το ένα τέταρτο των σύγχρονων φαρμάκων, με αξία που αγγίζει τα 108 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, προέρχονται από φυτά τροπικών δασών.

Σύμφωνα με το GlobalForestWatch, από το 2010 ο πλανήτης μας είχε 3,92 παγκόσμια εκτάρια δασικής κάλυψης, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 30% της επιφάνειάς του. Το 2021, η Γη έχασε 25,3 εκατομμύρια εκτάρια δασικής κάλυψης. Όπως αναφέρει η έκδοση του 2022 για την κατάσταση των δασών του κόσμου, η Γη έχει χάσει 420 εκατομμύρια εκτάρια δασικής κάλυψης, περίπου το 10,34% της συνολικής δασικής έκτασής της τα τελευταία 30 χρόνια.

Η κρισιμότητα της προστασίας των δασών

Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε τη σημασία των δασών και να θυμόμαστε ότι η αποψίλωση τους και η υποβάθμισή τους οδηγούν στην καταστροφή ολόκληρων οικοσυστημάτων, με επικίνδυνες συνέπειες για την ανθρωπότητα και τον πλανήτη μας. Η προστασία και προστασία των δασών πρέπει να θεωρείται προτεραιότητα για όλους μας, με την κατανόηση ότι η υγεία του πλανήτη μας εξαρτάται από την καλή διαχείριση των φυσικών πόρων.

Εκ της Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής

Πελοποννήσου, Δυτ. Ελλάδας & Ιονίου

Νικήτας Μάζης

Γενικός Διευθυντής