Σοβαρές Αντιδράσεις για το Κάστρο της Μονεμβασιάς
Η απόφαση της Europa Nostra και του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων να εντάξουν το εμβληματικό Κάστρο της Μονεμβασιάς στη λίστα των 7 Πλέον Απειλούμενων Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2025 έχει προκαλέσει σοβαρό προβληματισμό και σφοδρές αντιδράσεις. Αυτή η απόφαση υπογραμμίζει τους κινδύνους που σχετίζονται με την πρόσφατη πρόταση κατασκευής τελεφερίκ, ένα έργο που έχει προκαλέσει κύμα ανησυχίας και διαμαρτυριών από επιστημονικούς, πολιτιστικούς και διεθνείς φορείς.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό (ΕΛΛΕΤ), ο φορέας που υπέβαλε την υποψηφιότητα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την αλλοίωση της αρχιτεκτονικής και περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας της Άνω Πόλης της Μονεμβασιάς. Ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία της περιοχής είναι η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα, καθώς και το μοναδικό δίκτυο λιθόστρωτων μονοπατιών που συνθέτουν την πολυδιάστατη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.
Οι Αντιδράσεις και οι Εναλλακτικές Λύσεις
Η αντίθεση στους σχεδιασμούς είναι ευρεία και έντονη. Σημαντικοί οργανισμοί όπως το ICOMOS, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων και η πρωτοβουλία Monumenta, έχουν δηλώσει ότι η προτεινόμενη παρέμβαση μέσω του τελεφερίκ ενδέχεται να μετατρέψει τη μοναδική εμπειρία του επισκέπτη σε κάτι ρηχό και τουριστικά αποστειρωμένο, αλλοιώνοντας παράλληλα την αυθεντικότητα της περιοχής.
Η ΕΛΛΕΤ προτείνει μια βιωσιμότερη λύση, με την εγκατάσταση ανελκυστήρα. Αυτή η εναλλακτική αντιμετωπίζει την ανάγκη για βελτιωμένη προσβασιμότητα, χωρίς ωστόσο να αλλοιώνει την εικόνα ή τη φυσιογνωμία της περιοχής, διατηρώντας έτσι την πολιτιστική του αξία.
Αιτήματα για Διαφάνεια και Συνεργασία
Μέσα σε αυτό το κλίμα διεθνούς ανησυχίας, η παράταξη «Πρώτα η Πελοπόννησος» καταγγέλλει ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν έχει παραλάβει ούτε έχει ζητήσει τα σχέδια και τις μελέτες του έργου από τον Δήμο Μονεμβασιάς ή το Υπουργείο Πολιτισμού. Σε πρόσφατη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, επιβεβαιώθηκε ότι δεν υπάρχει καμία θεσμική πληροφόρηση σχετικά με τις εγκρίσεις και τις αδειοδοτήσεις του έργου, γεγονός που αυξάνει την ανησυχία για τη διαχείριση αυτών των ζητημάτων.
Ο επικεφαλής της παράταξης, Μανώλης Μάκαρης, έχει απευθύνει τρία άμεσα αιτήματα για τη διαφάνεια και τη συνεργασία:
- Να παραληφθούν και να παρουσιαστούν στο Περιφερειακό Συμβούλιο τα πλήρη σχέδια και μελέτες για το έργο.
- Να υπάρξει επίσημη ενημέρωση από το Υπουργείο Πολιτισμού σχετικά με την πρόοδο των εγκρίσεων.
- Να διεξαχθεί ανοικτή διαβούλευση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την τοπική κοινωνία.
Η κατάσταση αυτή, ενώ εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς γύρω από τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, απαιτεί άμεσες πρωτοβουλίες και ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και των αρμόδιων φορέων, προκειμένου να διασφαλιστεί η προστασία και η ανάδειξη των πολύτιμων μνημείων της περιοχής.