Κάστρο Χώρας Κυθήρων: Ένα Ιστορικό Μνημείο με Στρατηγική Σημασία

Στη Χώρα των Κυθήρων, στο νοτιότερο άκρο του νησιού, δεσπόζει το Κάστρο των Κυθήρων, το πιο εμβληματικό και αναγνωρίσιμο μνημείο της περιοχής. Με ιστορία αιώνων, το κάστρο αυτό αγναντεύει τα τρία πελάγη που το περιβάλλουν: το Ιόνιο, το Αιγαίο και το Κρητικό, δικαιώνοντας το προσωνύμιο «Το Μάτι της Κρήτης» που του έχει αποδοθεί.

Η ίδρυση του κάστρου χρονολογείται από τον 13ο αιώνα, όταν οι Ενετοί το κατασκεύασαν ως στρατηγικό παρατηρητήριο για τη ναυσιπλοΐα και την προστασία του νησιού. Από τον Μεσαίωνα έως το τέλος του 18ου αιώνα, το κάστρο υπηρέτησε στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς πολλών αυτοκρατοριών: Ενετοί, Βυζαντινοί, Οθωμανοί, Γάλλοι, Ρώσοι και Άγγλοι άφησαν το στίγμα τους στην πολυτάραχη ιστορία του.

Η Ιστορική Διαδρομή του Κάστρου

Η ενετική παρουσία στα Κύθηρα ξεκινά με τον Μάρκο Βενιέρη το 1207 και επιβεβαιώνεται το 1238 μέσω του γάμου του Βαρθολομαίου Βενιέρ με την κόρη του Έλληνα άρχοντα Ευδαιμονογιάννη. Παρά τις περιπέτειες, η ενετική εξουσία επανυπογράφηκε το 1308 με την επίσημη αναγνώριση από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β’. Ωστόσο, το 1530 η Γερουσία της Βενετίας αφαίρεσε τις διοικητικές εξουσίες από την οικογένεια Βενιέρ λόγω της αυταρχικής τους διακυβέρνησης. Στη συνέχεια, η διοίκηση εναλλάσσονταν μεταξύ των Προβλεπτών, αξιωματούχων που διοικούσαν από την Κρήτη, και αργότερα υποτάχθηκε υπό την Κέρκυρα.

Κατά την περίοδο 1715–1718, το κάστρο υποβλήθηκε σε σύντομη οθωμανική κατοχή, προτού περάσει σε διάφορους ξένους κυρίαρχους, όπως οι Γάλλοι, οι Ρώσοι, οι Τούρκοι, για να επιστρέψει ξανά στους Γάλλους και τελικά στους Άγγλους το 1809, μέχρι την Ένωση με την Ελλάδα.

Τα Σημαντικότερα Αξιοθέατα του Κάστρου

Η τωρινή μορφή του κάστρου καταδεικνύει σημαντικές αρχιτεκτονικές ανακατασκευές το 1503, που επισημάνθηκαν από τους Ενετούς με ενοποιήσεις και βελτιώσεις. Οι χαρακτηριστικές επάλξεις και η πρόσοψη του κάστρου είναι κυρίως από αυτή την περίοδο. Στο εσωτερικό του διακρίνονται αρκετοί μικροί ναοί, με τον πιο σημαντικό να είναι ο ναός της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, πολιούχος του νησιού, ο οποίος μέχρι το 1806 λειτουργούσε ως καθολικός.

Δίπλα στον ναό βρίσκεται το Παλάτι των Προβλεπτών, το οποίο ήταν το διοικητικό κέντρο της εποχής. Σήμερα, το παλάτι στεγάζει το Ιστορικό Αρχείο Κυθήρων, που είναι ένα πολύτιμο θησαυροφυλάκιο με έγγραφα που χρονολογούνται από το 1560. Η επίσκεψη σε αυτό το μνημείο δεν προσφέρει μόνο γνώση αλλά και επαφή με την ζωντανή ιστορία των Κυθήρων, ενισχύοντας τη σύνδεση μας με το παρελθόν και την κληρονομιά της περιοχής.