Παναγία του Κολοκοτρώνη: Ένα Ιστορικό Εκκλησάκι
Γνωρίζατε ότι υπάρχει η Παναγία του Κολοκοτρώνη; Πρόκειται για ένα εκκλησάκι που δημιουργήθηκε για να εκπληρώσει ένα τάμα του Γέρου του Μωριά. Σήμερα, το εκκλησάκι αυτό βρίσκεται περιτριγυρισμένο από ένα νεώτερο οικοδόμημα, γνωστό ως το Μοναστήρι του Κολοκοτρώνη, το οποίο προστατεύει το ιστορικό αυτό μνημείο.
Το συγκεκριμένο εκκλησάκι-μοναστήρι βρίσκεται μόλις λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη της Μεγαλόπολης, στον δρόμο που οδηγεί προς την πανέμορφη και ιστορική Καρύταινα. Η τοποθεσία του ενσωματώνει τη φυσική ομορφιά με τη βαθιά ιστορία της περιοχής, καθιστώντας το ιδανικό προορισμό για όσους επιθυμούν να αγγίξουν το παρελθόν της Ελλάδας.
Ένα Ιστορικό Αξιοθέατο
Βορειοανατολικά του χωριού Νέα Εκκλησούλα, στη Μεγαλόπολη Αρκαδίας, σε απόσταση μόλις τεσσάρων χιλιομέτρων, βρίσκεται η Αγία Μονή, γνωστή και ως «μοναστήρι του Κολοκοτρώνη». Αυτό το μοναστήρι ανακαινίστηκε από τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη κατά την περίοδο 1822 – 1825, ύστερα από την καταστροφή του από τους Τούρκους. Το ανακαινισμένο μοναστήρι φέρει το προσδιοριστικό όνομα «Μερζέ», που προέρχεται από το ομώνυμο χωριό, το οποίο μετονομάστηκε σε Εκκλησούλα το 1927.
Το κτήριο της μονής είναι λιθόκτιστο και έχει σχήμα παραλληλόγραμμο. Πάνω από τη θολωτή είσοδο, βρίσκεται επιγραφή με το όνομα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Αριστερά της εισόδου, έχουν εντοιχιστεί πλάκες και αρχιτεκτονικά μέλη που προέρχονται από το αρχαίο θέατρο της Μεγαλόπολης, προσφέροντας μια γεύση από την αρχαία ιστορία της περιοχής. Το καθολικό της μονής είναι αγιογραφημένο από λαϊκό ζωγράφο του 18ου αιώνα και είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, εορτάζοντας στις 15 Αυγούστου.
Το Τάμα του Κολοκοτρώνη
Κατά την διάρκεια της δεύτερης Τουρκοκρατίας, που διαρκεί από το 1715 έως το 1821, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είναι ο πιο σημαντικός μάρτυρας της εποχής αυτής. Στα απομνημονεύματά του, αφηγείται: «Μια φορά επήγα εις το πανηγύρι της Αγίας Μονής. Αυτό το μοναστήρι ήταν μεγάλο και εχαλάσθη εις την πρώτη Τουρκιά. Όταν επέρασα, ήτον μια μάνδρα χαλασμένη και σκεπασμένη εκκλησιά με κλάδους δένδρων. Τότε έταξα ότι: Παναγιά μου, βοήθησέ μας να ελευθερώσουμε την Πατρίδα μας από τον Τύραννο και να σε φτιάξω καθώς ήσουν και πρώτα. Με εβοήθησε, και εις τον δεύτερον χρόνον της επαναστάσεώς μας επλήρωσα το τάμα μου και την έφκιασα».
Ο Κολοκοτρώνης εκπλήρωσε το τάμα του το 1823, με κύριο χαρακτηριστικό τη δημιουργία της ιδιαίτερης δυτικής όψης της Μονής. Στο θύρωμα της εισόδου, βρίσκουμε μια μαρμάρινη πλάκα με τη σκαλισμένη επιγραφή «Θεόδωρος Κολοκοτρώνης 1804». Είναι ενδιαφέρον ότι ως ημερομηνία ανοικοδόμησης δεν αναγράφεται το έτος που πραγματοποιήθηκε το τάμα, αλλά το έτος κατά το οποίο ο Κολοκοτρώνης εδέσμευσε να το πραγματοποιήσει. Αυτή η μικρή ανακρίβεια μεταξύ της αφήγησης του Κολοκοτρώνη για το έτος 1803 και το «1804» που αναγράφεται στην πλάκα, δεν μειώνει τη σημασία της αναγραφής και το συμβολισμό της στην ιστορία.
Η Παναγία του Κολοκοτρώνη, ως Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς, είναι ένα ζωντανό κομμάτι της Ιστορίας της Ελλάδας, που συνεχίζει να γοητεύει και να εμπνέει τους επισκέπτες με την ιστορία και τη λατρεία που την περιβάλλει.