Συστηματική Διαχείριση Ληξιπρόθεσμων Οφειλών προς το Δημόσιο
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά σε μία συστηματική καταγραφή και διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας στην είσπραξη δημοσίων εσόδων και την αποτύπωση της ρεαλιστικής οικονομικής εικόνας της χώρας. Η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών ξεπερνά τα 108,4 δισ. ευρώ, γεγονός που επιβαρύνει σημαντικά τον κρατικό προϋπολογισμό και καθιστά αναγκαία την άμεση δράση. Από αυτές, περισσότερο από 10 δισ. ευρώ θεωρούνται ανεπίδεκτα είσπραξης, κυρίως λόγω των απαιτήσεων από πτωχευμένες επιχειρήσεις ή από φορολογούμενους που έχουν αποβιώσει χωρίς κληρονόμους. Η ΑΑΔΕ έχει εντάξει ήδη 26,3 δισ. ευρώ στο ειδικό μητρώο ανεπίδεκτων είσπραξης, με στόχο την ορθολογική διαχείριση των υποχρεώσεων αυτών.
Διαδικασία Ένταξης στο Μητρώο Ανεπίδεκτων Είσπραξης
Η διαδικασία ένταξης στο μητρώο των ανεπίδεκτων οφειλών, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), προϋποθέτει την πλήρη εξάντληση των πιθανοτήτων αναζήτησης περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη. Τα βασικά κριτήρια περιλαμβάνουν:
- Απουσία καταγεγραμμένης περιουσίας ή απαιτήσεων από τρίτους
- Υποβολή ποινικής δίωξης όπου απαιτείται
- Αντικειμενική αδυναμία είσπραξης
- Περιουσία χαμηλής αξίας, κάτω του 5% της βασικής οφειλής, με ανώτατα όρια 100.000 ευρώ για ακίνητα και 30.000 ευρώ για κινητά
Η διαδικασία ένταξης ποικίλει ανάλογα με το ποσό των οφειλών: για οφειλές έως 300.000 ευρώ, αρμόδιες είναι οι τοπικές ΔΟΥ, ενώ για ποσά από 300.000 έως 3 εκατ. ευρώ απαιτείται έγκριση του Διοικητή της ΑΑΔΕ. Σε περιπτώσεις χρεών άνω των 3 εκατ. ευρώ, η απόφαση λαμβάνεται από τον Διοικητή κατόπιν εισήγησης της Επιχειρησιακής Μονάδας Είσπραξης.
Τα Δικαιώματα και οι Υποχρεώσεις του Δημοσίου
Ο χαρακτηρισμός μιας οφειλής ως ανεπίδεκτης είσπραξης δεν σημαίνει τη διαγραφή της, αλλά αναστέλλει τα μέτρα είσπραξης έως και μια δεκαετία. Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα επανεξέτασης σε περίπτωση που υπάρξουν νέες πληροφορίες ή εντοπισθούν περιουσιακά στοιχεία. Με την καταχώρηση στο μητρώο:
- Αναστέλλεται η παραγραφή της οφειλής
- Αναστέλλεται η έκδοση φορολογικών πιστοποιητικών
- Δεσμεύονται λογαριασμοί, θυρίδες και λοιπά επενδυτικά μέσα
- Επιτρέπεται η διενέργεια συμψηφισμών και κατασχέσεων σε περίπτωση εντοπισμού στοιχείων
Σε παράλληλη πορεία, η ΑΑΔΕ εντείνει τις ενέργειες είσπραξης για τις υπόλοιπες ληξιπρόθεσμες οφειλές, οι οποίες εκτιμώνται σε περίπου 81 δισ. ευρώ. Για το 2025, έχει τεθεί στόχος είσπραξης τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ, με στοχευμένες ενέργειες, όπως τηλεφωνικές κλήσεις σε 60.000 οφειλέτες.
Ευνοϊκές Ρυθμίσεις Αποπληρωμής
Προβλέπονται επίσης ευνοϊκές ρυθμίσεις αποπληρωμής προς Δήμους και την Εφορία. Για οφειλές προς Δήμους, οι δόσεις φτάνουν έως 60, με ελάχιστο ποσό 50 ευρώ ανά δόση και προσαυξήσεις που μπορούν να απαλλαγούν έως 95% για ευάλωτες ομάδες. Σε ό,τι αφορά την Εφορία, υπάρχει σταθερό επιτόκιο έως Μάρτιο 2025 – 4,34% για έως 12 δόσεις, 5,84% για περισσότερες από 12 δόσεις και 7,34% για δεύτερη ρύθμιση με περισσότερες από 12 δόσεις.
Δημοσιοποίηση Οφειλετών και Επίδραση στη Φορολογική Συμμόρφωση
Συνεργαζόμενη με τον e-ΕΦΚΑ, η ΑΑΔΕ σχεδιάζει να δημοσιοποιήσει, στις 30 Ιουνίου 2025, τα επικαιροποιημένα στοιχεία για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές. Η λίστα αυτή θα περιλαμβάνει οφειλές άνω των 150.000 ευρώ που παραμένουν ανεξόφλητες για χρονικό διάστημα άνω του ενός έτους. Αυτή η ενέργεια αποσκοπεί στην ενίσχυση της διαφάνειας και της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το φορολογικό σύστημα.
Η συνολική πολιτική διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων χρεών αποτελεί θεμέλιο για τη δημοσιονομική σταθερότητα και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης. Η ΑΑΔΕ συνεχίζει να εφαρμόζει στοχευμένες δράσεις, ενισχύοντας τα εισπρακτικά εργαλεία για τη διασφάλιση των δημοσίων εσόδων και τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας.