Μυκηναϊκό Φράγμα Τίρυνθας: Από Τεχνολογικό Θαύμα σε Σύγχρονη Χωματερή

Σε μια τραγική κατάσταση έχει περιέλθει το μοναδικό σωζόμενο μυκηναϊκό φράγμα της Τίρυνθας στην Αργολίδα, το οποίο αποτελεί ένα σπουδαίο τεχνολογικό επίτευγμα του 13ου αιώνα π.Χ. που προστάτευε την Αργολική πεδιάδα από πλημμύρες για αιώνες. Παρά την αρχαιολογική και ιστορική αξία του, το φράγμα παρουσιάζει σήμερα εικόνα εγκατάλειψης: η άναρχη βλάστηση, τα σκουπίδια, η έλλειψη πρόσβασης και τα σχεδόν μηδενικά μέτρα προστασίας δημιουργούν μια ντροπιαστική προοπτική για ένα τέτοιο μνημείο.

Το μνημείο, το οποίο βρίσκεται περίπου 5 χλμ. από την αρχαία ακρόπολη της Τίρυνθας, δεν είναι επισκέψιμο για το κοινό, καθώς μεγάλο τμήμα του βρίσκεται εντός περιφραγμένης ιδιωτικής έκτασης. Παρά την ανακήρυξή του ως αρχαιολογικού χώρου το 1967, μέχρι σήμερα δεν έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο, ενώ δεν έχει γίνει καμία απαλλοτρίωση του χώρου. Αυτή η κατάσταση καθιστά το φράγμα παντελώς δυσπρόσιτο και ανακάλυπτο από το ευρύ κοινό.

Οι αποκαλυπτικές εικόνες του μνημείου είναι απογοητευτικές: το φράγμα πνίγεται στα θάμνους και αγριόχορτα, με πολλά απορρίμματα που προδίδουν την αδιαφορία για την προστασία του. Η έλλειψη σήμανσης και μέτρων ανάδειξης οδηγεί σε μια απογοητευτική πραγματικότητα για ένα έργο που κάποτε αποτελούσε τεχνολογικό θαύμα, συγκρίσιμο με τα αποστραγγιστικά έργα της Κωπαΐδας, αλλά έχει μετατραπεί σήμερα σε σκηνικό εγκατάλειψης.

Ζητούν Ικανές Παρεμβάσεις για την Ανάδειξη του Μνημείου

Απέναντι σε αυτή τη θλιβερή πραγματικότητα, ο βουλευτής Αργολίδας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Ανδρέας Πουλάς, υπέβαλε ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού, εκφράζοντας την ανησυχία του για την αδράνεια των αρμόδιων υπηρεσιών. Ζητάει απαντήσεις σχετικά με τη καθυστέρηση στην απορρύπανση και καθαρισμό του χώρου, θέτοντας επίσης το ζήτημα της μη κήρυξης του φράγματος ως διατηρητέου μνημείου και της αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην απαλλοτρίωση της ιδιωτικής έκτασης.

Ο βουλευτής διερωτάται αν υπάρχει επίσημη μελέτη από την προηγούμενη έρευνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας και του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, και γιατί δεν έχει εφαρμοστεί μέριμνα μέχρι σήμερα για την αποκατάσταση του μνημείου. Αυτές οι γνώσεις και οι ενδείξεις προκαλούν ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία για τη μελλοντική τύχη ενός τόσο σημαντικού πολιτιστικού πόρου.

Μια Νέα Προοπτική για την Πολιτιστική Κληρονομιά

Το φράγμα της Τίρυνθας αποδεικνύει την υψηλή τεχνική γνώση των Μυκηναίων, υιοθετώντας μια συνδυασμένη χρήση ογκόλιθων, τεχνητών αναχωμάτων και υδραυλικών καναλιών. Αντί όμως να αναδειχθεί σε πρότυπο επισκέψιμου μνημείου και διεθνές παράδειγμα πρόληψης φυσικών καταστροφών στην αρχαιότητα, στο πέρασμα του χρόνου έχει μετατραπεί σε τόπο αδιαφορίας και εγκατάλειψης. Η Πολιτεία καλείται να αναγνωρίσει την ευθύνη της και να αναλάβει άμεσα δράσεις που θα συμβάλλουν στην προστασία ενός πολύτιμου κληροδοτήματος, που ενώνει την πολιτιστική μας κληρονομιά με τη βιώσιμη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος.